روغن کنجد، نوعی روغن گیاهی پرخاصیت است که از دانه کنجد به دست می‌آید. این روغن فواید بسیاری برای سلامتی بدن به همراه دارد. روغن کنجد غنی از زیر مغذی‌ها و ویتامین E است. همچنین وجود ترکیباتی نظیر توکوفرول، سزامولین, پینورسینول، سزامینول و… به این روغن خاصیت آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی می‌بخشد. در این مقاله به بررسی خواص روغن کنجد برای سلامتی بدن و تاثیر آن بر پوست و مو می‌پردازیم. برای آشنایی با فواید روغن کنجد تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
دو خاصیت مهم روغن کنجد
خواص روغن کنجد فرابکر بسیار است. اما وجود برخی از ترکیبات درون این روغن گیاهی، موجب برخی خواص مهم مانند خاصیت ضد التهابی و آنتی اکسیدان بالا می‌شود، که در ادامه به شرح هریک می‌پردازیم.
ضد التهاب
از گذشته روغن کنجد به‌عنوان یک ماده ضد التهاب شناخته شده و از آن برای کمک به درمان التهاب مفاصل، التهاب و درد دندان و خراشیدگی و التهاب پوست کمک می‌گرفته‌اند. اخیراً، مطالعات محققان نیز نشان داده‌اند که روغن کنجد می‌تواند خاصیت ضد التهابی داشته باشد و با کاهش التهاب، از ایجاد بیماری‌های مزمن جلوگیری کند.
آنتی اکسیدان بالا
روغن کنجد سرشار از سزامول و سزامینول است. این دو آنتی اکسیدان برای سلامتی بسیار مفید هستند. آنتی اکسیدان‌ها موجب خنثی سازی اثر رادیکال های آزاد می‌شوند و از این طریق آسیب سلولی ناشی از رادیکال‌های آزاد را کاهش می‌دهند. اگر رادیکال‌های آزاد در سلول تجمع پیدا کنند، می‌توانند منجر به التهاب و بیماری شوند.
مطالعات نشان می‌دهد روغن کنجد ترکیباتی مانند گزانتین اکسیداز و اکسید نیتریک را که توسط رادیکال‌های آزاد تولید می‌شوند، مهار کرده و آسیب سلولی را کاهش می‌دهد.
خواص روغن کنجد برای مو
روغن کنجد موجب تقویت گردش خون در پوست سر شده و از این طریق، رشد موها را تحریک می‌کند. این روغن مفید از طریق غذا رسانی به ساقه مو و کیسه‌های ترشحی مو، باعث تقویت موها می‌شود. اگر پوست سر را با روغن کنجد ماساژ دهید، شوره سر را درمان کرده و پوست سر را بهبود می‌بخشد. خاصیت ضد میکروبی روغن کنجد باعث می شود که پوست سر از انواع عفونت‌های قارچی، باکتریایی و یا حتی شپش در امان بماند. همچنین روغن کنجد باعث افزایش درخشش و نرم‌کنندگی موها شده و موهایی سالم و درخشان به شما می‌بخشد. از آنجایی که مصرف روغن کنجد باعث کاهش استرس می‌شود، به کاهش ریزش مو کمک می‌کند، زیرا استرس یکی از عوامل اصلی ریزش مو محسوب می‌شود.
خواص روغن کنجد برای پوست
خواص روغن کنجد برای پوست بسیار است. از این خواص می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بهبود زخم و جای سوختگی: روغن کنجد با دارا بودن خواص ضد التهابی از قرن‌ها پیش برای بهبود زخم‌ها و درمان انواع بیماری‌های پوستی مثل اگزما و پسوریازیس مورد توجه بوده است. همچنین این روغن گیاهی مفید در درمان جای سوختگی بسیار موثر عمل می‌کند.
- حفاظت در برابر اشعه آفتاب: اگر قصد دارید در معرض نور مستقیم خورشید قرار بگیرید، می‌توانید از روغن کنجد به عنوان یک ضد آفتاب طبیعی با اس پی اف پایین استفاده کنید. اس پی اف روغن کنجد بسته به کیفیت، حدود 4 تا 10 بوده و تا حدودی قادر به محافظت از پوست شما در برابر اشعه ماوراء بنفش خورشید است.
- کاهش چین و چروک پوست: روغن کنجد غنی از آنتی‌اکسیدان است و این آنتی اکسیدان‌ها موجب خنثی کردن رادیکال‌های آزاد شده و سطح استرس اکسیداتیو پوست را کاهش می‌دهند. این امر باعث پیشگیری از بروز علائم پیری زودرس شده و چین و چروک‌های ریز پوست را بهبود می‌بخشد.
- آرامش بخشی به پوست: ماساژ با روغن کنجد می‌تواند موجب آرامش‌بخشی به پوست شده و به بهبود کیفیت خواب و زندگی کمک می‌کند.
- رطوبت رسانی به پوست: روغن کنجد غنی از اسیدهای چرب مفید است و یک مرطوب کننده طبیعی عالی به شمار می‌رود و می‌توان از آن برای حفظ رطوبت پوست استفاده کرد. مواد مغذی موجود در این روغن گیاهی باعث کلاژن سازی در پوست شده و به حفظ خاصیت ارتجاعی پوست کمک می‌کند.
- پاک کننده آرایش: یکی از فواید روغن کنجد، این است که می‌توان به‌عنوان یک پاک کننده طبیعی برای پاک کردن آرایش و آلودگی‌ها از پوست، از آن استفاده کرد.
- محافظت از پوست: روغن کنجد با دارا بودن آنتی‌اکسیدان‌هایی مثل سزامول و سزامولین از پوست در مقابل عوامل محیطی مثل الودگی و… محافظت می‌کند.
- درمان التهاب پوست: خواص ضد التهابی روغن کنجد باعث تسکین دادن و درمان پوست ملتهب یا تحریک شده می‌شود.
خواص روغن کنجد برای سلامتی بدن
خواص روغن کنجد به موارد ذکر شده محدود نمی‌شود و فواید بسیاری برای سلامتی بدن دارد. از مهمترین این فواید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کنترل سطح قند خون: یکی از خواص روغن کنجد تنظیم قند خون است. این ویژگی برای افراد مبتلا به دیابت می‌تواند مفید باشد. طبق تحقیقات صورت گرفته مصرف روغن کنجد باعث کاهش قند خون ناشتا و سطح HbA1c می‌شود که بیان‌گر کنترل طولانی مدت قند خون است.
- حفظ سلامت قلب: روغن کنجد مقادیر بالایی از اسیدهای چرب ضروری و مفید دارد و به همین دلیل می‌تواند سطح کلسترول خون را متعادل نگه دارد. در نتیجه سیستم قلبی عروقی بهبود پیدا کرده و از حملات قلبی پیشگیری می‌شود.
- رشد استخوان‌ها: مواد معدنی فراوان موجود در روغن کنجد مانند مس، زینک و کلسیم در رشد استخوان‌ها نقش موثری داشته و اضافه کردن این روغن گیاهی مفید به رژیم غذایی خود می‌تواند باعث رشد و تقویت استخوان‌های بدن شود. همچنین برای افرادی که استخوان‌های آن‌ها دچار آسیب شده است، استفاده از روغن کنجد باعث بهبود استخوان‌های آسیب دیده می‌شود. با افزایش سن و احتمال ابتلا به پوکی استخوان، این روغن مفید می‌تواند از ابتلا به این عارضه پیشگیری کند.
- رفع افسردگی: از دیگر فواید روغن کنجد می‌توان به بهبود خلق و‌خو اشاره کرد. تیروزین موجود در روغن کنجد باعث افزایش ترشح هورمون سروتونین در مغر شده و باعث رفع افسردگی می‌شود.
- بهداشت دهان و دندان: روغن کنجد به دلیل خواص آنتی باکتریالی می‌تواند موجب تقویت سلامت دهان و دندان شود. می‌توان با وارد کردن روغن کنجد به دهان و چرخاندن آن در دهان موجب سفید و درخشان‌تر شدن دندان‌ها شده و از آن‌ها در برابر باکتری‌ها محافظت کرد.
- پیشگیری از سرطان: یکی از خواص روغن کنجد که اهمیت بسیاری دارد، خاصیت ضد سرطانی آن است. روغن کنجد از ترکیبی ارگانیک به نام فیتات برخوردار بوده که می‌تواند باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان شود. همچنین منیزیم موجود در روغن کنجد باعث کاهش ابتلا به سرطان کولونکتال می‌شود. به علاوه کلسیم موجود در این روغن گیاهی باعث خطر ابتلا به سرطان روده را کم می‌کند.
- بهبود سطح گردش خون: روغن کنجد سرشار از مس و زینک بوده و این مواد معدنی برای تولید سلول‌های قرمز خون لازم هستند. بنابراین مصرف روغن کنجد باعث افزایش خون رسانی به بافت‌های بدن می‌شود و در نتیجه سلامت بدن را تضمین می‌کند.
- کاهش التهاب: مس موجود در روغن کنجد با دارا بودن خاصیت ضد التهابی باعث کاهش التهاب شده و به بهبود بیماری‌هایی مانند نقرس و آرتروز کمک می‌کند. همچنین وجود مس، باعث تقویت استخوان‌ها و رگ‌های خونی می‌شود.
- کمک به لاغری: فواید روغن کنجد برای لاغری غیر قابل انکار است. روغن کنجد سرشار از اسیدهای چرب مفید است که موجب احساس سیری زودهنگام در افراد می‌شود. همچنین لیگنین موجود در این روغن، چربی سوزی را افزایش می‌دهد.
- سلامت مغز: آنتی اکسیدان سزامول موجود در روغن کنجد باعث کاهش استرس اکسیداتیو می‌شود و از این طریق از اختلال حافظه پیشگیری می‌کند.
خواص روغن کنجد برای آقایان
از خواص روغن کنجد برای مردان می‌توان به تقویت قوای جنسی و باروری مردان اشاره کرد که در ادامه شرح می‌دهیم.
تقویت قوای جنسی در مردان
یکی از فواید روغن کنجد برای مردان که از اهمیت بالایی برخوردار است، تقویت قوای جنسی است. مصرف روغن کنجد به علت طبع گرم آن، با درمان سردمزاجی موجب تقویت قدرت قوای جنسی در مردان می‌شود. همچنین روغن کنجد به صورت استفاده موضعی روی آلت هم در نعوظ مردان نقش خواهد داشت.
درمان واریکوسل
به واریس در شبکه سیاهرگ‌های بخش بالایی بیضه، واریکوسل گفته می‌شود. روغن کنجد با داشتن خاصیت ضدالتهابی می‌تواند برای رفع این مشکل موثر باشد.
کمک به درمان ناباروری
استفاده از روغن کنجد به صورت منظم و همیشگی می‌تواند بر روی کیفیت و تعداد اسپرم‌ها تاثیر گذاشته و آن‌ها را افزایش دهد. به همین دلیل مشکل ناباروری در مردان را رفع می‌کند.
طریقه مصرف روغن کنجد
روغن کنجد را می‌توان به صورت خوراکی برای تهیه سالاد، پختوپز انواع غذا و تفت دادن مواد غذایی استفاده کرد. این روغن نقطه دود مناسبی برای پختوپز غذا دارد و طعم طبیعی و عالی کنجد را به غذا می‌بخشد. به دلیل طعم و عطر قوی روغن کنجد، می‌توان از آن برای مزه دار کردن گوشت، مرغ، ماهی و…. نیز استفاده کرد. همچنین می‌توان این روغن را به صورت موضعی برای ماساژ بر روی پوست یا مو به کار برد. ماساژ روغن زیتون بر روی پوست می‌تواند باعث کاهش التهاب، بهبود زخم‌ها، رفع درد و جوانسازی و افزایش کیفیت پوست شود.
عوارض روغن کنجد
روغن کنجد اگر به اندازه مصرف شود، عوارضی به دنبال نخواهد داشت. اما مصرف بیش از حد آن می‌تواند منجر به افزایش وزن، افزایش ریسک ابتلا به سرطان روده بزرگ، واکنش های آلرژیک در افراد مبتلا به آلرژی، آنافیلاکسی، ایجاد بثورات پوستی، اسهال، ریزش مو و حتی سقط جنین شود. همچنین به دلیل اینکه کنجد نوعی ماده آلرژیک محسوب می‌شود، برای افرادی که داروهای ضد انعقاد خون مثل آسپرین مصرف می‌کنند، می‌تواند باعث بروز مشکلاتی شود.
سخن پایانی
روغن کنجد یک روغن طبیعی و سالم است که اضافه کردن آن به رژیم غذایی می‌تواند خواص بسیاری داشته باشد. در این مطلب به شرح خواص روغن کنجد مانند خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی آن پرداختیم. همچنین فواید روغن کنجد برای سلامتی قلب، مغز، پوست، مو، مفاصل و … را مورد بررسی قرار دادیم. به یاد داشته باشید با وجود خواص بسیار، نباید در مصرف این روغن مفید، زیاده روی کنید. مصرف بیش از اندازه روغن کنجد می‌تواند باعث بروز برخی عوارض شود. شما می‌توانید با اضافه کردن روغن کنجد به دستورالعمل‌های غذایی متنوع از مزایای بسیار این روغن گیاهی بهره‌مند شوید.
پرسش و پاسخ
آیا روغن کنجد برای لک صورت خوب است؟
بله، ماساژ صورت با روغن کنجد، موجب بهبود گردش خون در صورت شده و با تقویت کلاژن سازی، به بهبود لک‌های صورت کمک می‌کند. همچنین مواد مغذی موجود در روغن کنجد، جذب پوست شده و باعث شادابی و روشن شدن پوست می‌شوند.
آیا روغن کنجد پوست را تیره می‌کند؟
خیر، روغن کنجد با برخورداری از خواص آنتی اکسیدانی، ضد باکتریایی و ضد التهابی قوی، نه تنها پوست را تیره نمی‌کند بلکه باعث بهبود و جوانسازی پوست می‌شود.
