بیماری صرع چیست؟
صرع یک اختلال مزمنی است که باعث تشنج‌های مکرر می‌شود. تشنج، توسط یک فعالیت ناگهانی الکتریکی در مغز به وجود می‌آید. دو نوع تشنج وجود دارد: تشنج‌های کلی که کل مغز را تحت تاثیر قرار می‌دهد. تشنج‌های جزیی که تنها یک قسمت از مغز را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
تشخیص تشنج خفیف بسیار سخت است. زمانی که تشنج رخ می‌دهد معمولا چند ثانیه طول می‌کشد تا فرد به هوشیاری بازگردد و در این مدت شما به اندازه کافی به محیط خود آگاه نیستید.
تشنج‌های قوی معمولا موجب پیچش و اسپاسم عضلات شما می‌شود که حدودا از جند ثانیه تا چند دقیقه طول می‌کشد. در حین یک تشنج قوی و شدید گروهی از آدم‌ها حس هوشیاری خود را به طورکامل از دست می‌دهند. بعد از آن معمولا به یاد نمی‌آورند که چه اتفاقی افتاده است.
در اینجا چند نوع دلیل اورده‌آیم که امکان دارد صرع داشته باشید:
- تب بالا
- ضربه مغزی
- پایین بودن قند خون
- ترک ناگهانی الکل
صرع یک بیماری عصبی رایج است که حدودا 65 میلیون مردم در جهان مبتلا به این‌بیماری هستند. در آمریکا حدودا 3 میلیون نفر به این بیماری مبتلا هستند که رقم کمی نیست.
صرع در هر گروه سنی می‌تواند پیدا شود اما در کودکان و افراد پیر بیشتر دیده می‌شود. این‌بیماری در مردان بیشتر از زنان دیده می‌شود.
هیچ درمانی برای صرع وجود ندارد اما با مصرف بعضی ار داروهای پزشکی می‌توان تا حدی آن را کنترل کرد.
بیماری صرع یک بیماری ژنتیکی است.
نسانه‌های بیماری صرع چیست؟
تشنج یکی از اصلی‌ترین نشانه این‌بیماری است. نشانه‌های این‌بیماری معمولا در افراد مختلف متفاوت است و بر طبق نوع تشنج آن‌ها این‌علائم متفاوت است.
تشنج جزیی
در تشنج جزیی ساده عموما فقدان کامل هوشیاری اتفاق نمی‌افتد. نشانه‌های این‌نوع از صرع شامل موارد زیر است:
- تغییران حس چسایی و بویایی و بینایی و شنوایی و لامسه
- سرگیجه
- اسپاسم عصلات
تشنج جزیی پیچیده شامل از دست دادن کامل آگاهی و هوشیاری است. باقی نشانه‌ها شامل:
- خیره شدن
- عدم توانایی در پاسخ دادن
- انجام دادن حرکات تکراری
تشنج کلی
تشنج کلی مغز را کاملا درگیر می‌کند و شش نوع مختلف دارد:
تشنج ریز:که شامل خیره شدن می‌شود. این نوع از تشنج شامل حرکاتی مثل پلک زدن و لب زدن می‌شود. و تا حدی موجب از دست دادن حافطه می‌شود.
تشنج سفت شدن عضلات: این نوع از تشنج، سبب سفتی عضلات می‌شود.
تشنج شل شدن عضلات: در این نوع از تشنج، کنترل عضلات از دست شما می‌رود و باعث شل شدن آن و به یکباره پرت شدن شما می‌شود.
تشنج لرزشی: سبب لرزش اندام های حرکتی سما از جمله: صورت و گردن و بازوها می‌شود.
تشنج clonic :باعث حرکات خودجوش و سریع عضلات شما می‌شود.
تشنجtonicclonic: این نوع از تشنج، بزرگ‌ترین نوع تشنج است که شامل نشانه‌های زیر است:
- سفت شدن بدن
- لرزش بدن
- از دست دادن کنترل ادرار
- گاز زدن زبان
- از دست دادن حس هوشیاری
چه چیزی باعث ایجاد تشنج در بیماری صرع می‌شود؟
- کمبود خواب
- تب یا مریضی
- استرس
- نگاه کردن بیش از اندازه به چراغ‌های روشن و یا چراغ‌های چشمک‌زن
- مصرف کافئین و الکل و استفاده از موادمخدر
- کم خوری یا پرخوری و یا مصرف بعضی از غذاهای خاص
تشخصیس این محرک‌ها معمولا کار آسانی نیست. معمولا مجموعه عوامل سبب به وجود آوردن تشنج می‌شود. بهترین راه برای پیدا کردن محرک‌هایی که شما را اذیت می‌کند این است که یک یادداشتی بعد از هر تشنج داشته یاشید و موارد زیر را حتما در نظر بگیرید.
- روز و ساعت تشنج
- چه فعالیت‌هایی قبل از تشنج انجام دادید؟
- در دنیای اطراف شما چه اتفاقاتی می‌افتد؟
- استرس‌های عجیب و غریب و نا معقول.
- چه چیزی می‌خورید وچقدر ازخوردن شما گذشته است؟
- شب قبل چگونه خوابیدید؟
شما باید حتما این الگو را انجام دهید تا ببینید که داروهایی که مصرف می‌کنید موثر بوده است یا خیر؟ مثلا احساس خود را قبل و بعد از تشنج بنویسید.
زمانی که با دکتر خود وقت ویزیت دارید این‌یاداشت‌ها را به همراه داسته باشید چون به دکترکمک می‌کند که آیا داروها موثر بوده است یا خیر؟
آیا تشنج ارثی است؟
تقریبا حدودد 500 ژن به تشنج ارتباط دارد. اگرشما ژن خفیف این‌بیماری را به ارث برده باشید در برابر محرک‌ها ممکن است از خود واکنش نشان دهید و حتی ممکن است در برابر محرک‌ها با وجود ضعیف بودن ژن بیماری، علائم شدیدتری را بروز دهید. تشنج معمولا در خانواده‌ها بیشتر دیده می‌شود. با این وجود ریسک انتقال این‌ژن بسیار پایین است و بیشتر پدر ومادر ها این‌ژن را به فرزندان خود انتقال نداده‌اند.
در کل خطر ابتلا به بیماری صرع در افرادی با سن 20 سال حدودا 1 درصد و یا در هر 100 نفر یک نفر است. اگر شما پدر یا مادری دارید که صرع دارد ریسک ابتلا به این‌بیماری درشما برابر با 2 الی 5 درصد است.
اگر پدر و مادر شما بنا بر دلایلی دیگری از جمله سکته و یا ضربه مغزی صرع گرفته‌اند، شما مبتلا به این‌بیماری نمی شوید و یا ریسک ابتلا به آن بسیار کم است. صرع توانایی شما برای بچه دار شدن را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد اما بعضی از داروهای صرع می‌تواند سبب سقط جنین شود. سعی کنید حدالمکان داروهای خود را قطع نکنید و حتما قبل از بچه دار شدن با دکتر خود ضحبت کتید. اگر شما مبتلا به صرع هستید و برای تشکیل خانواده نگران هستید، حتما یک مشاوره ژنتیک انتخاب کنید و از او مشروت بخواهید.
بیش از 60 میلیون از افراد جهان مبتلا به صرع هستند.
صرع چونه تشخیص داده می شود؟
اگر شما مشکوک به صرع هستید با دکتر خود هرچه سریع تر ملاقات کنید چون صرع یکی از بیماری‌های جدی در علم پزشکی است. تاریخچه پزشکی شما به دکتر شما می‌گوید،که چه آزمایش‌ها و تست‌هایی برای شما مناسب است. شما حتما باید برای آزمایش‌های عصبی برای تشخیص درستی عملکرد اعصاب حرکتی خود دهید.
برای تشخیص بیماری صرع تمام شرایطی که موجب تشنج می‌شود، باید بررسی شود.
پزشک شما حتما برای شما آزمایش خون می‌نویسد.
آزمایش خون برای تشخیص موارد زیر نوشته می‌شود از جمله:
- سابقه بیماری‌های عفونی
- عملکرد کبد و کلیه
- آزمایش قند خون
الکتروانفاسوگرام یکی از رایج‌ترین تست‌هایی است که برای تشخیص بیماری صرع نوشته می‌شود. در ابتدا الکترود ها به پوست سر وصل می‌شوند. این‌روش آزمایش یک روش بدون درد است. در بعضی موارد این تست در خواب انجام می‌شود. الکترودها از فعالیت عصبی بدن شما یک رکورد ثبت می‌کنند. اگرشما تشنج داشته باشید و یا جتی اگر هم نداشته باشید، امواج مغز شما کاملا در آزمایش مشخص می‌شوند.
دکتر شما بعضی آزمایش‌هایی انجام می‌دهد تا ببیند که عامل تشنج‌ها چیست. آزمایش‌هایی از قبیل:
- سی تی اسکن
- ام ار آی
- آزمایش‌های توموگرافی
صرع به راحتی می‌تواند تشخیص داده شود حتی اگر شما تشنج نداشته باشید.
درمان بیماری صرع
بیشتر کسانی که مبتلا به این‌بیماری هستند، می‌توانند داروهای ضد تشنج مصرف کنند تا تشنج‌های خود را کنترل کنند. ترکیب برخی دیگر از داروها می‌تواند میزان تشنج‌های شما را تا حدی کاهش دهد.
بسیاری از کودکانی که مبتلا به این‌بیماری هستند ولی تشنج ندارند در نهایت می‌توانند این‌داروها را قطع کنند. بزرگسالانی که مبتلا به این‌بیماری هستند پس از دو یا چند سال می‌توانند این‌داروها را قطع کنند دکتر شما زمان مناسب قطع کردن داروها را به شما خواهد گفت.
پیدا کردن داروی مناسب سن شما و مصرف مقدار دوز آن می‌تواند پیچیده باشد. دکتر شما شرایط شما را بررسی می‌کند و بر طبق سن شما و عوامل دیگر نوع داروی شما را انتخاب می‌کند.
عوارض مصرف داروهای ضد تشنج چیست؟
- خستگی
- سرگیجه
- کاهش وزن
- پوکی استخوان
- خارش پوست
- از دست دادن تعادل
- لکنت زبان
- مشکلات حافظه
نشانه‌های نا رایج این‌دارو ها شامل موارد زیر است:
- افسردگی
- خارش مداوم
- عفونت بدن
برای کنترل این‌عوارض لازم است کارهای زیر را انجام دهید:
- داروهایی که دقیقا برای شما تجویز شده است را مصرف کنید.
- اگر دوز داروهای خود را خواستید تغییر بدهید حتما با دکتر خوب مشورت کنید.
- دارویی که تجویز نشده است را اصلا مصرف نکنید.
- اگر احساسا افسردگی کردید حتما با دکتر خود درمیان بگذارید.
- اگر میگرن دارید حتما با دکتر خود درمیان بگذارید.
حداقل نیمی از افرادی که بیماری صرع دارند و این داروها را مصرف می‌کنند تا اخر عمر تشنج ندارند. اگر داروهای شما نتواند میزان تشنج‌های شما را کنترل کند دکتر شما ممکن است برای شما تشخیص حراجی دهد.
جراحی
زمانی که داروها نتوانند میزان تشنج را کنترل کنند جراحی می‌تواند بهترین راه باشد. کسی که مبتلا به بیماری صرع است قسمتی از مغزش که موجب تشنج می‌شود را، باید توسط جراحی برداشته شود.
زمانی دکتر شما تشخیص جراحی می‌دهد که آزمایش و تست‌های شما موارد زیر را نشان دهد:
- تشنج‌های شما از یک ناحیه مشخصی از مغز شما نشات می‌گیرد.
- این قسمت از مغز شما با عملکردهای حیاتی مغز، مثل صحبت کردن و شنوایی و بینایی مداخله ندارند.
اما فراموش نکنید که حتی با وجود جراحی، شما باید تا آخر عمر داروهای کاهش دهنده تشنج مصرف کنید. اما میزان مصرف و دوز آن را میتوانید کاهش دهید.
روش های درمانی
تحریک عصب واگوس:
در این‌روش درمان پزشکان شما وسیله‌ای به نام تحریک کننده عصب واگ در زیر قفسه سینه شما قرار می‌دهند این دستگاه مانند یک ضربان ساز قلب عمل می‌کند و سیم‌هایی از این‌دستگاه به اعصاب شما در گردن متصل می‌شود.
این دستگاه انرژی زیادی را از طریق اعصاب واگ به مغز شما می‌فرستد و می‌تواند تشنج‌های بدن شما را حدود 20 الی 40 درصد کاهش دهد.
استفاده از این‌روش عوارضی از جمله گلو درد و تنگی نفس و سرفه دارد.
رژیم غذایی
بعضی از کودکان میزان تشنج‌های بدن خود را ار طریق یک رژیم غذایی ثابت کاهش می‌دهند که این‌رژیم غذایی میزان چربی بالا و کربوهیدرات پایین را در بردارد. بعد از چند سال بیماران می‌توانند این رژیم غذایی را با نظر پزشک متوقف کنند.
حتما باید مواظب باشید تا کودک شما دچار سوهاضمه با رعایت این‌رژیم نشود.
عوارض جانبی این روش درمانی شامل: یبوست و کاهش رشد کودک است، زیرا میزان ماده مغذی در رژیم آن‌ها بسیار پایین است که خود اسید خون را بالا می‌برد که باعث تولید سنگ در کلیه‌ها می شود.
تحریک مغز
در این نوع از روش درمان جراحان الکترود را به قسمت تالاموس مغز شما وارد می‌کنند. این‌الکترودها پالس‌های الکتریکی به مغز شما وارد می‌کنند، که تشنج‌های شما را کاهش می‌دهد.
